پارچه مودال چیست؟ | 11مزیت شگفت انگیز مدال
پارچه مودال چیست؟
مودال (Modal)، یک پارچهی نیمه مصنوعی است. این پارچه از خمیر درختان چوب سخت مانند بلوط و راش به دست میآید. پارچه مودال، دارای ویژگیهای باورنکردنی است. مودال، از پنبه جاذبتر، از ابریشم ملایمتر و از کتان خنکتر است. بنابراین آن را پارچهی لباس زیر نیز مینامند.
مودال، اغلب با الیاف دیگر مانند پنبه و اسپندکس برای استحکام بیشتر مخلوط میشود. این پارچهی محبوب و پرکاربرد به دلیل نرمی فوق العاده و قیمت بالا، یک پارچه لوکس محسوب می شود، زیرا از پنبه و ویسکوز گرانتر است.
در این مقاله از وبلاگ لناسنتر همه چیز را در مورد پارچه مدال خواهید خواند. ما در مورد تاریخچهی مودال، تفاوت های مدال با ویسکوز، مزایای مدال، فرآیند تولید مدال، نحوه شستشوی مودال و غیره بیشتر به شما خواهیم گفت.
تاریخچهی پارچه مودال |مودال چگونه ساخته می شود؟
چرا تولیدکنندگان به فکر تولید پارچه مودال افتادند؟
تولید اشکال اولیه ریون که در اواخر قرن 19 ساخته میشد، گران بود. همچنین بسیاری از آنها قابل اشتعال بودند. با توسعه ویسکوز در اوایل قرن 20، اکثر نگرانیهای مربوط به هزینه و ایمنی در مورد ریون حل شد. اما فرآیند ساخت ویسکوز به طور غیر ضروری پیچیده بود و مقدار زیادی زباله تولید میکرد. از این رو تولیدکنندگان به فکر توسعهی نوع جدیدی از پارچه افتادند.
مودال اولین بار کجا و چه زمانی ساخته شد؟
ابریشم مصنوعی مودال، برای اولین بار در سال 1951 در ژاپن توسعه یافت.
چرا مودال را پارچه لباس زیر مینامند؟
این پارچه جاذب، نرم و خنک است. بنابراین تولیدکنندگان از آن بیشتر برای لباسهایی مانند لباس زیر و لباس خواب و ملحفه استفاده میکنند.
تفاوت مودال با ویسکوز در چیست؟
از بسیاری جهات، این نوع ابریشم مصنوعی تقریباً مشابه ویسکوز است. با این حال، مودال مزایای بیشتری نسبت به ویسکوز دارد. این دوگونه پارچهی مصنوعی اگر چه فرآیند تولید مشابهی دارند اما 7 تفاوت نیز دارند که عبارتند از:
1- فرآیند تولید سادهتر: برای ساخت پارچهی مودال از فرآیند سادهتری استفاده میشود.
2- ضایعات کمتر: تولید پارچهی مودال ضایعات زیادی ایجاد نمیکند.
3- نتیجهی نهایی دلنشینتر: بسیاری از مصرفکنندگان تفاوت قابلتوجهی در پارچه مودال در مقایسه با ریون ویسکوز حس می کنند.
4- سازگارتر با محیط زیست: مودال به طور کلی جایگزین سازگارتر با محیط زیست برای پنبه در نظر گرفته می شود. زیرا درختان راش برای رشد به آب زیادی نیاز ندارند و بنابراین در فرآیند تولید حدود 10 تا 20 برابر آب کمتری مصرف می شود. همچنین غلظت کمتری از هیدروکسید سدیم برای ساخت آن استفاده میشود.
در فرآیند ریسندگی این پارچه مولکولهای سلولز طولانیتر با خواص بهتر ایجاد میشود
و این باعث می شود؛ مودال (Modal)نسخه بهبود یافته ای از ویسکوز (Viscose) باشد.
5- عملکرد بهتر در زمان خیسشدن: مودال در هنگام خیس شدن قویتر است و شکل خود را از دست نمی دهد. اما ویسکوز اینگونه نیست.
6- قوی اما سبک: فرآیند تولید مودال تقریباً مشابه ویسکوز است، اما الیاف مورد استفاده در مودال تحت پردازش بیشتری قرار میگیرند که باعث میشود محصول نهایی قویتر، سبکتر و تعریق پذیرتر شود.
7- قیمت گرانتر: پارچه مدال معمولاً کمی گرانتر از ویسکوز است. قیمت مودال، تقریباً با قیمت پنبه برابری میکند. هر چند این پارچه به طور قابل توجهی ارزان تر از ابریشم است، اما اغلب کمی گران تر از پارچههای مصنوعی مانند نایلون و پلی استر است.
آیا پارچه مودال کاملا طبیعی و گیاهی است؟ | چرا مودال را پارچهای نیمه مصنوعی مینامند؟
اگرچه پارچه مودال، از گیاه مشتق شده، اما در فرآیند تولید آن از مواد مصنوعی نیز بهره برده شده است. برای مثال در مرحلهای از تولید، پارچه در مواد شیمیایی مانند هیدروکسید سدیم(NaOH) یا همان سودسوزآور و دی سولفات کربن خیسانده میشود. بنابراین عموما مودال را به عنوان پارچهای نیمه مصنوعی طبقه بندی می کنند.
با اینکه مودال مادهای ذاتاً سازگار با محیط زیست نیست. اما تولیدکنندگان تلاش میکنند تا مودال سازگارتر با محیط زیست تولید کنند. معمولا پارچه های تولید شده مودال تا 95٪ قابل بازیافت هستند.
آیا پارچه مودال قابل بازیافت است؟
بله. باتوجه به اینکه تا 95 درصد از پارچه های مودال قابل بازیافت هستند. میتوان مودال را قابل بازیافت دانست.
فرآیند تولید و ریسندگی مودال چگونه است؟
فرآیند تولید مودال شرح زیر است:
- ابتدا درختان راش را قطع کرده، خرد و از خمیر آن سلولز استخراج میکنند.
- سلولز را به ورقه هایی تبدیل می کنند و در ظرفهای هیدروکسید سدیم (Sodium hydroxide) غوطهور میکنند. همان طور که قبلا هم اشاره کردیم به این مایع شیمیایی، سودسوزآور نیز میگویند. غلظت سودسوزآور در مودال، نسبت به ویسکوز بسیار کمتر است. بنابراین منجر به تولید زبالههای سمی کمتری میشود.
- سپس آن ورقها به قطعات کوچکتر شکسته میشوند و در دی سولفات کربن خیسانده میشوند. این فرآیند باعث تولید زانتات سدیم (Sodium xanthate) از سلولزها می شود. ماده نارنجی رنگی که از سلولز مشتق شده و دیگر نمی توان آن را کاملا یک ماده آلی در نظر گرفت.
- زانتات سلولز، دوباره در سودسوزآور خیسانده میشود تا کاملا حلشود. بلافاصله این محلول از طریق یک چرخ ریسندگی که دستگاهی با یک سری سوراخ است باعث ایجاد الیاف میشود.
- الیاف ایجاد شده در اسید سولفوریک(H2SO4) خیسانده می شود تا نخ تشکیل شود. سولفوریک اسید، قبلا جوهر گوگرد خوانده میشد، نوعی اسید معدنی است که از عناصر گوگرد، اکسیژن و هیدروژن تشکیل میشود و فرمول شیمیایی آن H2SO4 است. این ماده یک مایع بیرنگ، بیبو، و با گرانروی بالا است که در آب انحلال پذیر بوده و واکنش ترکیب شدن آن با آب بسیار گرمازا است. پس از شستن، سفید شدن و خشک شدن نخ روی قرقره ها پیچیده می شود.
- نخ مودال آماده شده از منظرهای مختلف نظیر؛ مقاومت در برابر آتش، مقاومت در برابر چین و چروک و موارد دیگری مورد آزمایش قرار می گیرد.
- در نهایت نخ را بافته و به صورت پارچه مودال درمی آورند. حالا این پارچه را میتوان برای دوخت و تولید انواع ملحفه، لباس خواب و لباس زیر استفاده نمود.
چرا ما از مودال استفاده می کنیم؟
الیاف تولید شده از درختان راش فوقالعاده نرم و صاف است. این الیاف، از نظر بافت شبیه به ابریشم است. مودال حسی لوکس دارد، اما مزایای پنبه را نیز دارد. نرمی آن دو برابر پنبه است و در تماس با پوست شما حس شگفتانگیزی دارد.
پارچه مدال بسیار سخت است و حتی پس از شستشوی مکرر شکل و ظاهر خود را حفظ می کند. این خواص آن را به عنوان یک پارچه لباس زیر مفید می کند. بافت ابریشمی آن نیز باعث این می شود که انتخاب مناسبی برای تماس با پوست باشد و قابل تعریق است. برخلاف لباس های ساخته شده از الیاف مصنوعی مانند نایلون و پلی استر، مودال عرق و بو را به دام نمی اندازد.
ساختار فیبریلوز این ماده نوآورانه رطوبت اضافی را جذب می کند و آن را به بیرون منتقل می کند و محیطی ایده آل، خشک، کنترل خنکی بدن و ضد باکتری را فراهم می کند. مودال تا 50% بیشتر از پنبه قابلیت جذب کنندگی دارد، بنابراین لباس ها هرگز احساس تعریق و چسبندگی نمی کنند.
مزایای استفاده و پوشیدن پارچه مدال چیست؟ | 11 مزیت شگفت انگیز مودال
- راحت است: مزیت بزرگ مودال راحتی و آسایش است. این پارچه فوق العاده نرم و صاف و با قابلیت تنفس بالا است. بنابراین انتخابی مناسب برای انواع شورت زنانه و مردانه، زیرپوش، سوتین زنانه، انواع لباس خواب، روبالشتی و ملحفه است.
- جاذب آب است: مودال جاذب آب است و 50 درصد بیشتر از پنبه رطوبت را جذب می کند. برای لباس های ورزشی، تی شرت، لباس زیر یا استفاده به عنوان لایه زیر لباس عالی است چون بافت پارچه بسیار قابل تعریق است.
- بادوام است: جنس مدال به دلیل بافت سلولی منسجم و الیاف بلند بسیار قوی است که باعث می شود یک پارچه بادوام با کشش طبیعی باشد و برای مواردی مانند تی شرت و لباس های ورزشی آن را ایده آل می کند.
- ضدباکتری و ضد بو است: پارچه مودال دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است. این ویژگی میتواند به کاهش بو و شادابتر ماندن لباسها در طولانی مدت کمک موثری نماید.
- خیلی چروک نمی شود: مودال در برابر چین و چروک مقاومت می کند و با حداقل اتوکشی صاف می ماند.
- گلوله نمیشود: پارچه پس از اصطکاک سریعا گلوله نمیشود.
- پارچه ای ماندگار است: پارچه مودال ماندگاری طولانی دارد و در برابر شکم انداختن مقاوم است و بافت صافی دارد که آن را برای پوشیدن و استفاده روزمره ایده آل می کند.
- آب نمی رود: بر خلاف بسیاری از انواع ابریشم مصنوعی، مودال در هنگام شستشو کمتر کوتاه می شود یا به اصطلاح آب می رود.
- رنگ پس نمی دهد: رنگ رزی مودال نیز آسان است زیرا به انرژی و مواد شیمیایی کمتری نسبت به پنبه نیاز دارد. همچنین در طول فرآیند شستشو رنگ نمی دهد.
- قابل بازیافت است: از گیاهان تجدید پذیر ساخته شده است و از مواد شیمیایی کمتری در فرآیند تولید نسبت به سایر انواع ریون استفاده شده است. و در طبیعت تجزیه پذیر است.
- شیک است: شبیه به ریون و دیگر ابریشم های مصنوعی، مودال دارای یک جنس زیبا و شیک است که آن را برای استفاده در دکوراسیون و پرده هم ایده آل می کند.
شستشوی پارچه مودال چگونه است؟
شستن و نگهداری مودال آسان است. پارچهی مودال را می توان مانند پنبه در ماشین لباسشویی شسته و خشک کرد. با این حال، حتماً دستورالعملهای شستشوی البسه را بررسی کنید. زیرا یک ترکیب مودال (با منسوجاتی مانند پنبه و اسپندکس) ممکن است نیازهای متفاوتی داشته باشد.
3 توصیه برای شست و شوی بهتر پارچهی مودال:
- در آب سرد بشویید. مودال خالص را می توان در هر دمای آبی شستشو داد، اگرچه آب سرد ایده آل است. بر خلاف بسیاری از ریون ها، خشک شویی ضروری نیست.
- از سفید کنندههای مبتنی بر اکسیژن استفادهکنید. سفید کننده کلر می تواند پارچه را ضعیف کند، بنابراین باید در فرآیند شستوشو از آن اجتناب شود.
- روی حرارت کم تا متوسط خشک کنید. مطمئن شوید که البسه خود را فوراً یا حتی زمانی که کمی مرطوب هستند از خشک کن بیرون بیاورید تا چروک نشوند.
جایگزینی بهتر و ماندگارتر برای پارچه مودال!
با وجود تمام مزایا و محبوبیت پارچه مودال اما امروزه جایگزین های بادوام تری برای این پارچه وجود دارد. به عنوان مثال، یک جایگزین خوب پارچه لایوسل (Lyocell) است که یک شکل کاملاً ارگانیک از ریون است.
لایوسل چیست؟
لایوسل را می توان از انواع مختلف درخت از جمله درختان راش و اکالیپتوس تهیه کرد. لایوسل حتی از مودال سازگارتر با محیط زیست است. زیرا لایوسل با استفاده از محلول آلی ساخته شده است که جایگزین سدیم هیدروکسید مورد استفاده در مودال می شود.
این یعنی در طول فرآیند تولید دچار تغییر شیمیایی نمی شود و از الیاف گیاهی خالص ساخته می شود. برخلاف فرآیند تولید مودال در فرآیند تولید لایوسل زباله ی شیمیایی وارد محیط زیست نمی شود. حلال استفاده شده در فرآیند تولید هدر نمی رود و دوباره استفاده می شود.
پارچه مدال چگونه بر محیط زیست تأثیر می گذارد؟ | معایب پارچه مودال چیست؟
همانطور که در بالا اشارهکردیم، فرآیند تولید پارچه مودال نسبت به فرآیند تولید ویسکوز کمی سازگارتر با محیط زیست است. این به خاطر استفاده از سودسوزآور با غلظت کمتر است. با این حال، در فرآیند تولید پارچه مودال هنوز از مرحله ای به نام “گزانتاسیون” استفاده می شود که شامل افزودن دی سولفید کربن به سلولز در طول تولید است.
دی سولفید کربن یک نوروتوکسین بدنام است. این مادهی شیمیایی، از طریق هوا و آب آلوده ای که در طی فرآیند تولید ریون ایجاد می شود به محیط زیست وارد می شود.
دی سولفید کربن با ورود به اکوسیستم می تواند به زندگی حیوانات در مجاورت کارخانه یا بازیافت زباله آسیب برساند. همچنین می تواند مشکلات جدی پزشکی را در انسان ایجاد کند.
افرادی که بیشتر در معرض دی سولفید کربن ساطع شده در طول فرآیند تولید ابریشم مصنوعی هستند، کارگرانی هستند که این پارچه را تولید می کنند. این کارگران ممکن است با قرار گرفتن در معرض این ماده شیمیایی سمّی آسیب کبدی، آسیب کلیوی، نابینایی، روان پریشی، کُما یا حتی مرگ را تجربه کنند.
در تبلیغات شرکتهای تولیدکننده دیده میشود که این پارچه دوست دار محیط زیست است. اما تولیدکنندگان آنها فقط سلولز درختها را استفاده میکنند و بقیه مواد درخت در فرآیند تولید دور ریخته می شوند!
جمعبندی و نتیجهگیری:
همانطور که در بالا به طور مفصل توضیح دادیم؛ مودال، پارچهای نیمه مصنوعی است که از خمیر درختانی مانند بلوط و راش به دست میآید. تولیدکنندگان پارچه به دلیل پیچیده بودن فرآیند تولید ویسکوز، به فکر توسعهی پارچهای جدید افتادند. فرآیند تولید مودال راحت تر، ضایعات آن کمتر، با محیط زیست سازگارتر و نتیجهی آن مطلوبتر است. همچنین مودال به دلیل مزایای بالایی که دارد انتخابی مناسب برای تولید لباس زیر، لباس خواب و ملحفه میتواند باشد. البته تولید مودال کاملا بی خطر برای محیط زیست نیست. به همین دلیل تولیدکنندگان پارچهی لایوسل را جایگزین پارچه مودال نمودهاند.
https://www.lavenderhillclothing.com/en-us/pages/what-is-modal
https://www.houseofu.com/en/blog/what-is-modal/
https://www.masterclass.com/articles/fabric-guide-what-is-modal-fabric
https://sewport.com/fabrics-directory/modal-fabric
مطلب خوبی بود. شنیده بودم مودال ولی دقیقا در نمیدونستم پارچه مودال چیه؟ و چجوریه؟! ممنونم
خوشحالیم که مطلب برای شما مفید بوده است.
سپاس از حضور ارزشمندتان